Egipcjanie handel mają we krwi. Prowadzenie rodzinnych biznesów, targowanie się i szukanie okazji do zarobku w transakcjach zawieranych z przechodniami to ich życie! Nic więc dziwnego, że podczas pierwszego pobytu w Egipcie można odnieść wrażenie, że cały kraj wyglądają jak jeden wielki bazar. Kolorowe targowiska, gwar, rozmaitości sprzedawane wprost na ulicy i niejasne zasady zawierania transakcji: to może w pierwszej chwili Europejczyka wręcz przytłoczyć. Niewątpliwie jednak targowanie się z egipskim handlarzem może też być atrakcją turystyczną. Warto jednak wiedzieć przed wyjazdem, jak targować się w Egipcie, co kupić, co warto przywieźć z tego kraju do Polski oraz na co na pewno nie dać się nabrać podczas zakupów. Zapraszamy Was do naszego przewodnika po ulicznym handlu w Egipcie!
Dlaczego w Egipcie na bazarach stoiska nie ma stałych cen?
Po pierwsze, musimy zrozumieć, że wokół zwykłych transakcji kupna-sprzedaży w Egipcie toczy się wiele rytuałów, całkowicie nieznanych w Europie. Na transakcje składa się seria pozdrowień, których winna dokonać zarówno strona sprzedająca, jak i potencjalnie kupująca. Jest tam obowiązkowe picie mocnej, słodkiej herbaty w szkle. Długa dyskusja o cenie, wybieranie towarów, aż w końcu dobicie targu: wszystko to musi trwać i niestety na początku typowego przybysza z zachodniego świata cała ta droga może przyprawić o ból głowy.
Tylko nieliczne sklepy wystawiają towar pokazując publicznie ich cenę. Większość stoisk na bazarach nie ma wycenionych na stałe towarów. Nie ma cenników, plakietek z napisami, bo typowy Egipcjanin zakłada, że cena jest płynna, wszak podczas targowania wszystko się może zdarzyć: raz transakcja może być okupiona kilkoma kwadransami targowania, a finalnie trzeba będzie towar sprzedać niemal po kosztach, innym razem być może uda się zaproponować kilkukrotnie zawyżoną cenę i sprzedać drogo zupełnie bez problemu.
Jak się targować?
Na początku, najlepiej jest poznać ceny w tych nielicznych miejscach, w których ustalone są na sztywno. Następnie, udając się na bazar, warto zaproponować cenę o połową niższą niż proponuje sprzedawca. Jeśli sprzedawca szybko się na taką cenę zgodzi oznacza to, że nadal solidnie przepłacamy i należy targować się dalej. Możemy spasować dopiero wtedy, gdy sprzedawca pokaże nam swój wyraźny opór, to znaczy definitywnie nie zgodzi się sprzedać towaru. Wówczas możemy trochę podnieść swoją propozycję lub nieznacznie oddalić się od targowiska. Sprzedawca po chwili najpewniej przywoła nas z powrotem i wszystko zakończy się sukcesem.
Egipt – sklepy – godziny otwarcia
Najdłużej czynne są bazary i sklepiki zlokalizowane w najbardziej turystycznych miejscach. Tam sklepy otwarte są bez przerw, od około 7 rano nawet do północy. Centra handlowe (z których znakomita większość stanowi jednostki państwowe!) czynne są w godzinach od 9:00 do 13:00 i później od 17:00 do 20:00. Bazary w niedziele są nieczynne.
Będąc w Egipcie, warto pamiętać, że większość małych sklepów prowadzonych przez Egipcjan są zamykane w piątki, na czas modlitwy. Zaraz po powrocie z meczetu jednak życie wraca do swojego rytmu. Nawet jeśli ktoś zdecyduje się pozostawić sklep otwarty, to modli się za ladą. Warto to uszanować i pozostać nieco stonowanym w swoich piątkowych wypadach na zakupy w Egipcie.
Co kupić w Egipcie?
Niegdyś dużą popularnością wśród turystów cieszyły się wyroby rękodzieła. Zakup prawdziwego, wykonanego rękami wiejskiej egipskiej kobiety kilimu to prawdziwy rarytas i wartościowa pamiątka z podróży. Dziś jednak większość turystów już wie, że rzemiosła takie jak hafciarstwo, garncarstwo lub tkactwo podupadło wśród miejscowej ludności. Zmienił się gust Egipcjan, zmienił się dostęp do materiałów. Obecnie na egipskich bazarach szybciej kupimy niesolidnie wykonane posągi bogów, wykonywane specjalnie na potrzeby turystów: niskim kosztem i w niechlujny sposób. Pamiątki sprowadza się też z Chin. Sławetne papirusy dostępne na takich bazarach wykonane są nierzadko z liści bananowca…
Nadal jednak udaje się w Egipcie znaleźć sklepiki z prawdziwym wiejskim rzemiosłem: miejsce godne polecenia to na przykład Marketing Link w Kairze. Najtaniej natomiast będzie w Chan al – Chalili w Kairze, a także w Asuanie i w Luksorze.
Przeglądając pamiątki, warto szukać ręcznie dmuchanego szkła, wyrobów z macicy perłowej lub tkane obrusy. Przedmioty z mosiądzu, miedzi czy alabastru są również ciekawą pamiątką z Egiptu, o ile są wykonane zgodnie ze sztuką i oryginalne.
Szukając najbardziej wartościowych pamiątek pamiętajmy, że wywiezienie jakiegokolwiek zabytku z Egiptu jest obłożone licznymi przepisami. Pozwolenie na wywoź powinien załatwić sprzedawca. Wielu z nich niestety uprawia proceder handlowania falsyfikatami lub zabytkami kradzionymi- warto uważać!
Złota biżuteria – czy to dobra pamiątka z Egiptu?
Przechadzając się egipskimi uliczkami szybko odniesiemy wrażenie, że wszędzie jest pełno złota. Wynika to częściowo z mentalności – Egipcjanie uważają inwestycję w złoto za najlepszą formę lokowania kapitału, a Egipcjanki jako najpiękniejszą biżuterię. Turyści chętnie interesują się biżuterią egipską, bo złoto w tym kraju jest stosunkowo tanie.
Biżuteria ze złota, którą zobaczymy w Egipcie, częściowo będzie przystosowana do gustów zachodnich kobiet – tutaj zetkniemy się najczęściej z 18-karatowym złotem. Wiele jest jednak też sklepów w Egipcie, w którym znajduje się towar podchodzący pod gust beduinek i kobiet fellachów. Tutaj złoto musi być 21-karatowe, a wzór rzadko będzie akceptowany przez Paryżankę czy Prażankę. Ceny biżuterii uzależnione są od wagi kruszcu użytego do produkcji oraz koszty samej robocizny. Cena sztabki czystego złota jest podawana do oficjalnej wiadomości w codziennych wydaniach Egyptian Gazette.
Poza złotem, turyści chętnie kupują srebrne wisiorki, na których graweruje się na zamówienie imię – imię jest napisane hieroglifami starożytnymi.
Czy warto przywieźć przyprawy z wycieczki do Egiptu?
Stolica Egiptu, Kair, to od wieków jeden z największych ośrodków handlu przyprawami na Bliskim Wschodzie. Znajdują się tutaj liczne bazary z kolorowymi stoiskami wypełnionymi workami przypraw. Ceny przypraw w Egipcie są znacznie tańsze niż w Europie, dlatego jak najbardziej warto zainteresować się zakupem tych najdroższych. Z pewnością należy do nich szafran, który w Europie kosztuje krocie. Tuta prawie nic. Warto jednak zdawać sobie sprawę z tego, że większość stoisk z szafranem oferuje produkt gorszej jakości niż w Europie. Może się okazać, że szafran lub czarny pieprz z Egiptu będą sztucznie barwione i pozbawione smaku. Polecamy więc takie zakupy tylko dla znawców i osób, które mają nosa do odróżnienia smaków i zapachów.
Zdecydowanie mniej obaw jednak może budzić zakup cynamonu, kminku, czy papryki lub czarnego pieprzu. Te przyprawy są dobre i bardzo tanie w Egipcie. Warto także kupić (szczególnie w Asuanie) kwiat czerwonego hibiskusa. Najlepszy bazar do zaopatrzenia się w przyprawy podczas wakacji w Egipcie to Suk zlokalizowany w Luksorze.
Ubrania z Egiptu – ciekawostka z podróży
Znana na cały świat jest egipska bawełna. Eksportuje się ją w hurtowych ilościach, jednak w samym Egipcie trudno jest znaleźć punkty, w których można kupić ten surowiec w czystej postaci. Wszędzie jednak można w tym kraju zaopatrzyć się w ubrania z bawełny – są tanie i rzadko można mieć obawy o ich jakość.
Ciekawostką turystyczną może być wizyta na bazarze, gdzie sprzedaje się tradycyjne egipskie ubrania. Jednak po powrocie do Polski okaże się, że to co nas oczarowało kolorami w miejscu pochodzenia, w naszym kraju jest nie do założenia, bo po prostu nie będzie takiej okazji. Poza balem przebierańców.
Mimo to, warto zwrócić uwagę na piękne szale, ręcznie wyrabiane przez beduinki. Taki szal jest świetnym pomysłem na to, co kupić bliskim podczas wakacji w Egipcie. Na takie zakupy warto udać się do małego miasteczka Achmim znajdującego się w górnym Egipcie, gdzie są wyrabiane. Wyroby z tego miejsca można znaleźć również w niektórych sklepach w Kairze i w Luksorze.
Sklep Haberdaszeri na bazarze Chan al-Chalili to miejsce, w którym można zamówić wedle indywidualnego projektu strój do tańca brzucha – chętnie kupują takie usługi szczególnie Brytyjki, które z tańca brzucha uczyniły sobie jeden ze sposobów na utrzymywanie sylwetki w ryzach. Można tutaj zamówić kostium dowolnego typu: z dzwoneczkami, paciorkami, cekinami i innymi ozdobami. To właśnie tutaj można zamówić także stroje na tradycyjne egipskie wesele.